Ceyhan Tarihi
Çukurova'nın bir parçası olan Ceyhan ovası çağlar boyunca zaman-zaman Hitit, Fenike, Mısırlılar, Asurlular, İran (Pers), Makedonya (İskender İmparatorluğu), Roma ve Bizans devletlerinin egemenliği altında kalmıştır. Günümüzde Ceritler Ceyhan nehrinin doğusundaki köylerde Sırkıntılar, Ceyhan Nehrinin batı ve Kuzey-batı kesimlerinde Avşarlar ise Ceyhan'ın kuzeyinde yoğun olarak bulunmaktadır. 1865 yılı içinde yerleşik düzene geçilerek Nogayca kopmuş, yurdundan ayrılmış anlamına gelen "KOPÇAK" adı verilen bu günkü Ceyhan'ın ilk yerleşik toplumu Nogaylar olmuştur. Daha sonra 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşı (93 Harbi)'nden sonra Kırımlar, Tatarlar, Çerkezler, Papaklar, Rumeli Göçmenleri Osmanlı Devleti tarafından Ceyhan Ovasına yerleştirilmiştir. Yerleşenlerin daha çok hayvancılıkla uğraştığı, hayvanlarını suladıkları dik bir yerden ırmak kıyısına inildiğinden anlamına uygun olarak bugünkü Ceyhan'a "YARSUVAT" adı verilmiştir. Daha sonra Sultan 2. Abdulhamit'in tahta çıkmasından sonra kaza merkezi yapılarak 1896 tarihinde "HAMİDİYE" ismiyle Cebelibereket (Osmaniye) sancağına bağlanmıştır. Daha sonra 1909 yılında Ermeni İhtişaşı (kargaşalık) üzerine kurulan örfi idare dolayısı ile "ÖRFİYE" ismi verilerek bir süre bu isimle anılmış, Cumhuriyetin ilanından sonra 3 Mayıs 1929 'da "CEYHAN" adı yasayla kesinleşmiş ve Adana iline bağlanmıştır.
Eğitim Durumu
İlçe Merkezi
4 Bağımsız Anokulu
28 İlköğretim Okulu (1 Özel)
15 Ortaöğretim Okulu (1 Fen Lisesi 1 An.Öğrt.Lis. 3.And..Lis.,2 Genel Lises, 2 EML, 2 TML,1 KML,1 SML,1 İHL)
Belde ve Köyler
1 Bağımsız Anaokulu
23 ikinci kademesi olan İlköğretim Okulu 2. Kademe
5 Ortaöğretim Kurumu (1 ÇPL, 4 Genel Lise)
15 ikinci kademesi olmayan okul
Taşımalı Eğitimden Dolayı Kapalı 12 Okul
Taşımalı 67 Okul
Merkeze Taşınan 18 Okul
Sağlık Durumu
İlçemiz 21.05.2008 tarihinde Aile Hekimliği uygulamasına pilot olarak geçmiş olup, geçiş dönemi herhangi bir olumsuzlukla karşılaşılmadan uygulamaya başlanmıştır. Aile hekimliği sistemimizde bir hekim bir aile sağlığı elemanı olup, ekip halinde çalışmaktadır. Bu geçiş döneminde nüfus tespiti, gebe, bebek, çocuk izlem gibi öncelikle yapılması gereken işlemlerin aksamaması ve iş yoğunluğunun hafifletilmesi için Toplum Sağlığı Merkezi tarafından eldeki imkanlar dahilinde her Aile Sağlığı Merkezine geçici görevlendirmeler yapılmıştır. Aile Sağlığı Merkezlerinin denetimi ve işleyişi Toplum Sağlığı Merkezince yapılmaktadır.
Toplum Sağlığı Merkezi, Aile Sağlığı Merkezi ve Sağlık Evleri
İlçemiz Merkez ve Köylerinde 14 Adet Aile Sağlığı Merkezi bu Aile Sağlığı Merkezlerine bağlı 23 Adet Sağlık Evimiz, Verem Savaş Dispanseri ve Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Merkezi bulunmaktadır. Bu sağlık kuruluşlarımızda 48 doktor, 89 ebe, 24 hemşire, 14 sağlık memuru ve 62 yardımcı sağlık personeli görev yapmaktadır. Aile sağlığı merkezlerimizde poliklinik, tahlil, aşı, enjeksiyon, aile planlaması, gebe takipleri, mahallelerde halkla birebir yapılan bilgilendirme görüşmeleri gibi sağlık hizmetleri sunulmaktadır.
Ceyhan Devlet Hastanesi
Ceyhan Devlet Hastanemiz Merkez Bina ve Çocuk Hastanesinden oluşmaktadır. 1 hastane müdürü, 2 müdür yardımcısı, 37 uzman doktor, 10 pratisyen hekim, 5 diş hekimi, 4 diş teknisyeni, 70 hemşire, 24 ebe, 4 sağlık memuru ve 68 yardımcı sağlık personeli ile hizmet vermektedir. Merkez bina 110 yataklı olup, bir ameliyathane ve 5 salon bulunmakta olup, aynı anda 5 ameliyat birden yapılabilmektedir. 5 yataklı yoğun bakım ünitesi ve 15 yataklı yeni doğan yoğun bakım ünitesi bulunmaktadır. 7 yataklı diyaliz ünitesi, fizik tedavi ünitesi, görüntüleme merkezinde MR, BT, EEG, Memografi, USG, kemiktansimetri gibi hizmetler sunulmaktadır. Çocuk Hastanesi 80 yataklı olup Diş polikliniği ile beraber hizmet vermektedir.
Özel Çare Hastanesi
Çare hastanesi 8 uzman doktor, 3 pratisyen hekim, 1 diyetisyen, 8 acil tıp teknisyeni, 1 ebe, 5 hemşire, 12 yardımcı sağlık personeli hizmet vermektedir. Hastane 10 yataklı olup, 1 ameliyathanesi ve 2 salonu bulunmaktadır ve bu salonlarda aynı anda 2 ameliyat birden yapılabilmektedir. Röntgen, ultrason, laboratuar hizmetleri gibi çok çeşitli sağlık hizmetleri sunulmaktadır. Acil servisi 24 saat açık olup, 2 ambulansla hizmet vermektedir.
Fresenius Özel Ceyhan Diyaliz Merkezi
Diyaliz merkezinde 1 uzman doktor, 1 pratisyen hekim, 4 hemşire, 1 tekniker ve 2 adet hasta nakil aracı bulunmaktadır. Merkez 16 yataklı olup, 16 adet diyaliz makinesi ile diyaliz hastalarına sağlık hizmeti vermektedir.
112 Acil Servisi
İlçemizde faaliyetini sürdüren 112 acil servisinde 2 doktor, 5 paramedik, 15 acil tıp teknisyeni, 4 şoför ve 2 adet ambulans ile hizmet vermektedir.
Eczaneler
İlçemizde 46 eczane hizmet vermektedir.
Sanayi Durumu
Ceyhan’da pamuk, mısır, soya fasulyesi, susam gibi çeşitli sanayi bitkilerinin yetiştirilmesi yatırıma dayalı sanayi kollarının gelişmesini sağlamıştır. Özellikle tekstil dalında önemli adımlar atılmıştır. Ceytaş Tekstil A.Ş., Özmaya Sanayi A.Ş., Garipoğlu Evren Tekstil, İlbeyli Kollektif Şirketi, Aydız Tekstil Sanayi Ticaret Anonim Şirketi., Uralberk Kollektif Şirketi., Akdeniz Unculuk, Ceyhan Sanayi ve Ticaret İşletmesi, Toprak Mahsulleri Ofisi gibi önemli kuruluşlar tarıma dayalı olarak faaliyetlerine devam etmektedir. İlçede tarım dışı endüstri kuruluşları da bulunmaktadır. Bunlar Toros Gübre ve Kimya End. A.Ş., Botaş Ceyhan Bölge Müdürlüğü, Cestaş San.Tic.A.Ş., Nurdağ Kireç İşl., Bolhocalıoğlu Tuğla Karo ve Kiremit fabrikası, ŞA-RA (Temel Cıvata) fabrikasıdır.
Şehir merkezinde dağınık halde bulunan sanayi esnafının bir sitede toplanması amacıyla 1965 yılında kurulan kooperatif eliyle çalışmalar başlamış, 1971 yılında küçük sanayi sitesi toplam 344.000m2 lik alan üzerinde 450 işyeri yapılmak suretiyle hizmete açılmıştır. Halen 498 esnaf ve sanatkar bu sitede hizmet vermektedir. Önemli bir alt yapı sorun olmayan sanayi sitesinde 1 Sağlık Ocağı, 1 PTT Şubesi, ve Camisi bulunmaktadır. Sanayi sitesi içinde bulunması gereken çıraklık eğitim merkezi halen endüstri Meslek Lisesi bünyesinde bulunmaktadır. Bu nedenle sanayi esnafına yeterli destek ve yardım sağlanamamaktadır. Ayrıca D-400 karayoluna uzak olarak yapılan sanayi sitesi gelişimini sürdürememiş ileriye yönelik projeler üretilemediğinden dolayı hedeflenen noktaya gelinememiştir. Ancak sanayi sitesinde bulunan eksoz sanayi Türkiye ihtiyacının önemli bir bölümünü karşılamakta, iki firmamız ise Suriye ve Suudi Arabistan’a biçerdöver yedek parçası ihraç etmektedir. Girişimci iş adamlarımıza imkan verildiğinde sanayi çok daha verimli çalışacak, ilçe ekonomisine önemli katkıları olacaktır.
İmalat sanayisinde 10 ve daha fazla işçi çalıştıran işyeri sayısı 37 ‘dir. Banka şube sayısı 10‘dur.
Toros Adana Yumurtalık Serbest Sanayi Bölgesi
Ceyhan sınırları içerisinde yer almaktadır. Bu bölgede kurulacak fabrika ve diğer ülkelerden gelecek sanayi ürünleri sadece bu bölgeye değil Güney Doğu Anadolu Bölgesine hizmet verecek konum ve yapıda olacaktır. Yani GAP’ın bir parçası olacaktır. Serbest bölgede kurulacak “Termik Santral” çalışmaları devam etmektedir. Serbest bölge Ceyhan ve çevresine canlılık kazandıracak 2000’li yıllarda güçlü bir Ceyhan ortaya çıkacaktır. Botaş-Ceyhan Bölge Müdürlüğü halen Irak petrollerini ve Güney Doğu petrollerini pompalamakta, iç ve dış pazarlara sunmaktadır.
Bakü-Ceyhan
Petrol Boru hattı projesi ile Azerbaycan ve Kazakistan petrolleri Akdeniz’e Ceyhan’dan ulaşmış dünya pazarlarına 13.07.2006 tarihinden buyana petrol sevkıyatı yapılmaktadır.
Altyapı Çalışmaları
Asfaltlı Köy |
60 Köy 20 Bağlı 361 Km. |
||||
Stabilize Köy Yolu |
21 Köy 14 Bağlı 158 Km. |
||||
Asfalt Köy İçi |
66 Köy |
||||
Stabilize Köy İçi |
32 Köy |
||||
TC Karayolunundan yararlanılanan |
Toplam15 Ünite |
||||
İçme Suyu |
Susuz Ünite 0 Köy |
||||
Kanalizasyon |
9 Köy Başören, Dağıstan, Çokçapınar, Tatarlı, Yeşildam |
||||
Yerüstü Kaynak |
Yok |
||||
Küçük Sulama |
1 Köy (Ağaçpınar Ky. Bah.Sul) |
||||
Göletten Sulama |
1 Köy (İmran Ky. Bah. Sulama) |
||||
Hayvan İçme Suyu |
Yok |
||||
Telefon |
Tüm Köylerde Telefon 28 Santralden Sağlanıyor. |
||||
Köy Yollarının Durumu |
Yolu Asfalt 60 Köy |
||||
Köy Yolundan Yararlanılan |
Toplam 111 Ünite |
||||
|
Tarım ve Hayvancılık
1.423.500 Dekar Yüzölçümü |
|
|||
|
1.117.000 Dekar Tarıma Elverişli Arazi |
|
|||
|
275.289 Dekar Kıraç Kültür Arazi |
|
|||
|
656.272 Dekar Sulu Tarım Arazisi |
|
|||
|
185.439 Dekar Kuyu Suyu İle Sulanan Tarım Arazisi |
|
|||
|
5.283 Dekar Bağ, Bahçe, Sebze dikili alan |
|
|||
|
37.363 Dekar Mera alanı |
|
|||
|
Arazi Sulamasından Yararlanılan Kaynak |
: |
Nehir (Ceyhan Nehri— Aslantaş Barajı) |
|
|
|
Kaynaklı Sulama Ağı |
: |
Kuyu Suyu |
|
|
|
İdari ve Nüfus Durumu
Köyler |
: |
70.978 |
|
|
|
Merkez Mahalle |
: |
31 |
|
|
|
Belediye |
: |
1 |
|
|
|
Belde |
: |
11 |
|
|
|
Köyler |
: |
70 |
|
|
|
Fiziki ve Coğrafi Durumu
Kuruluş Tarihi |
: |
3 Mayıs 1929 |
|
|
|
Yüzölçümü |
: |
1.472 Km2 |
|
|
|
Arazi Durumu |
: |
% 80.8 Ova, % 15.8 Engebeli, % 3.4 Dağlık |
|
|
|
Yüksekliği (Rakım) |
: |
20 M |
|
|
|
En Yüksek Yeri |
: |
Nur Dağı 758 M. |
|
|
|
İklimi |
: |
Akdeniz |
|
|
|
Ortalama Sıcaklık (Yıllık) |
: |
18.7 derece |
|
|
|
Ortalama Yağış (Yıllık) |
: |
41.25 Kg, |
|
|
|
Tarıma Elverişli Arazisi |
: |
1.117.000 Dekar |
|
|
|
Kıraç Tarım Arazi |
: |
275.289 Dekar |
|
|
|
Sulu Tarım Arazi |
: |
656.000 Dekar |
|
|
|
Kıraç Tarım Yapılan Arazi Miktarı |
: |
275.289 Dekar |
|
|
|
Ormanlık Alan |
: |
47.740 Dekar |
|
|
|
Taşlık Alan |
: |
76.582 Dekar |
|
|
|
Yerleşim Alanı |
: |
144.815 dekar |
|
|
|
Mera |
: |
37.363 Dekar |
|
|
|
Akarsular |
: |
Ceyhan Nehri, Mercin Suyu |
|
|
|
Çaylar |
: |
Karaçay |
|
|
|
Dereler |
: |
Çepelce, Handeresi |
|
|
|
Toprak Kalitesi |
: |
% 50 Killi Tınlı, % 25 Sitli Tınlı, % 15 Kumlu-Tınlı %10 Tınlı |
|
|
Kültür ve Gezi
Tumlu (Dumlu) Kalesi
12. yy. dan kalma bir kale olan Dumlu, Ceyhan Nehri’nın 17 km. kuzeybatısındaki Dumlu Köyü civarında, 70 m. yüksekliğindeki bir tepe üzerinde kurulmuştur. Dağ kaleleri zincirinin ikinci halkasıdır; Adana-Kozan kervan yolunu ve birçok kaleyi gözetlemeye elverişli bir konumdadır.
Yılan Kale
Yılan Kale, bugünkü Adana-Ceyhan E-5 Karayolu üzerinde, Misis ile Ceyhan arasında birdenbire yükselen, ovaya hakim bir tepe üzerinde, karayolundan 3 km içeride yer alır İç Anadolu'dan gelip Külek Boğazı yoluyla Adana, Misis, Payas ve Antakya'dan geçen tarihi ordu ve kervan yolunun üzerinde bulunan Yılan Kale, dağ kaleleri zincirinin ilk halkasıdır.
Ulu Cami
1868 tarihinde Koban muhacirlerinden Nogaylardan Abdülkadir Ağa tarafından yaptırılan camii Ceyhan ilçe merkezinde bulunmaktadır. Ceyhan ilçe merkezinde geniş bir meydan ortasında bulunan Ulu Cami, aynı zamanda Abdülkadir Ağa Camii ismiyle de tanınmaktadır.